PEG-sonde plaatsen
De behandeling
U heeft een afspraak gekregen voor het plaatsen van een PEG-sonde. Een PEG-sonde is een voedingsstoma. Een voedingsstoma is een opening in de buikwand naar de maag. PEG is een afkorting voor Percutane Endoscopische Gastrostomie.
De arts plaatst de voedingssonde rechtstreeks door de huid in de maag. Het onderzoek gebeurt met behulp van een soepele kijkslang (gastroscoop ), deze wordt ingebracht via de mond. (zie afbeelding).
Voor de behandeling
Thuis:
- Onderzoek ’s morgens: u mag de dag voor het onderzoek vanaf twaalf uur 's nachts tot een uur na het onderzoek niet meer eten, drinken of roken.
- Onderzoek ’s middags: u mag op de dag van het onderzoek ’s morgens tot 8.00 uur een kopje thee of een kopje zwarte koffie en 1 beschuitje met zoet beleg nuttigen. Daarna mag u niet meer eten, drinken of roken tot een uur na het onderzoek.
- Wanneer u sondevoeding gebruikt dient deze stopgezet te worden vanaf 22 u op de avond voor het onderzoek.
- Trek op de dag van het onderzoek geen knellende kleding aan.
Medicijnen:
- Zorg dat u een lijst meeneemt met de medicijnen die u gebruikt (verkrijgbaar bij uw apotheek).
- Bloedverdunners: Indien u bloed verdunnende medicijnen gebruikt (al dan niet via de trombosedienst) heeft de arts, die het onderzoek heeft aangevraagd, met u besproken of deze op een bepaalde tijd voor het onderzoek gestopt moeten worden.
- Wanneer u suikerziekte heeft en medicijnen daarvoor gebruikt (zoals tabletten en/of insuline): Uw medicijnen moeten mogelijk aangepast worden. Dit heeft de arts die het onderzoek heeft aangevraagd met u besproken. Neemt u uw medicijnen mee, zodat u ze na het onderzoek in kunt nemen of uw insuline onder toezicht kunt spuiten. Neemt u ook uw bloedsuiker controle apparaatje mee.
- Vertel het uw arts als u zwanger bent.
Opname en voorbereiding op de dagbehandeling (afdeling D1)
- U meldt zich op de afgesproken tijd aan de balie van de afdeling dagbehandeling. Daar wordt u gevraagd op een bed plaats te nemen. Er wordt vervolgens een vragenlijst met u doorgenomen. Uw bloeddruk, hartslag en zuurstofgehalte (d.m.v. een knijpertje op de vinger) worden gemeten en er wordt een infuusnaald ingebracht.
- Een uur voor het onderzoek krijgt u via het infuus antibiotica toegediend, dit om eventuele infectie te voorkomen.Indien u overgevoelig bent voor een bepaald soort antibioticum meldt u dit dan bij uw behandelend arts.
Indien u reeds opgenomen bent op de afdeling in het ziekenhuis wordt u direct naar de afdeling endoscopie gebracht.
Tijdens de behandeling
U wordt op de afdeling endoscopie gebracht. Voor het onderzoek wordt de keel plaatselijk verdoofd met een verdovingsspray. U krijgt daarna een ring tussen de tanden/kaken ter bescherming van de scoop.
Kort voor het onderzoek wordt het ‘roesje’ (sedatie) toegediend via de infuusnaald.
Gedurende het onderzoek worden uw zuurstofgehalte en hartslag gemeten door middel van een knijpertje op de vinger. Ook uw bloeddruk wordt regelmatig gemeten. Zo nodig krijgt extra zuurstof toegediend via een slangetje in de neus.
De arts introduceert de gastroscoop via de mond . De arts inspecteert eerst de slokdarm , maag en dunne darm om te kijken of er eventuele afwijkingen zijn. Bovenop de buik wordt de geschikte plek aangestipt en plaatselijk verdoofd.
Dan wordt er een opening ( een soort kanaaltje) in de buikwand naar de maag gemaakt. Deze opening wordt een 'fistelgang' genoemd. Via deze opening naar de maag wordt een draad aan de gastroscoop bevestigd. De gastroscoop wordt via de mond teruggetrokken. Aan de mondzijde van de draad wordt de PEG- sonde geknoopt en door aan de buikzijde aan de draad te trekken wordt de PEG- sonde via de mond naar de maag getrokken. Door middel van een schijfje op de buik en een schijfje aan de binnenkant van de maagwand worden de maag en buikwand tegen elkaar aan getrokken, zodat de PEG- sonde op zijn plaats blijft zitten. De fistelopening kan zo goed gevormd worden. Via de PEG- sonde kan de sondevoeding worden toegediend. U voelt weinig van het onderzoek, omdat u plaatselijk verdoofd bent en een 'roesje' heeft gekregen.
Tijdsduur
De behandeling duurt ongeveer een half uur.
Na de behandeling
- Omdat uw keel voor het onderzoek is verdoofd, mag u tot een kwartier na het onderzoek niet eten en drinken, omdat u zich kunt verslikken. De arts geeft instructies over eten en drinken na deze behandeling.
- U verblijft tot ongeveer een uur na de behandeling op de afdeling dagbehandeling, totdat u goed wakker bent. Gedurende deze tijd wordt uw bloeddruk nogmaals opgenomen en wordt uw hartslag en zuurstofgehalte gemeten. Daarna gaat u onder begeleiding terug naar huis.
- Indien u reeds opgenomen ligt in het ziekenhuis, verblijft u na het onderzoek tot ongeveer een uur op de dagbehandeling tot u goed wakker bent. Daarna wordt u teruggebracht naar uw eigen afdeling.
- Er kan na het onderzoek niet direct worden gestart met eten en drinken of sondevoeding. Pas na 24 uur kan, na beoordeling van een arts, worden herstart met sondevoeding en /of gewoon eten en drinken.
- Als de verdoving is uitgewerkt kan uw buik pijnlijk aanvoelen , vooral op de plaats waar de PEG-sonde is ingebracht. Het gebeurt vaak dat er in de eerste periode vocht lekt uit de fistelgang. Als de fistelgang genezen is gaat dat over. Heel soms komt er na de ingreep nog wat bloed uit de wond.
- U krijgt een formulier mee waarop aangegeven staat hoe te handelen bij eventuele problemen. Dit formulier bewaart u tot twee weken na het onderzoek.
Mogelijke complicaties/risico's
Het plaatsen van een PEG- sonde verloopt meestal zonder problemen. De volgende complicaties kunnen voorkomen:
- longontsteking door verslikking tijdens het onderzoek
- een infectie
- een bloeding
- in zeer zeldzame gevallen kan de darm per ongeluk aangeprikt worden. In dat geval zal de PEG sonde verwijderd worden en vindt er verder onderzoek plaats.
- Heel soms komt het voor dat de PEG- sonde uit de fistelgang valt. Bijvoorbeeld omdat de sonde kapot is of er ( per ongeluk ) uitgetrokken is. Dan is het heel belangrijk dat er direct, maar in ieder geval binnen 6 uur, een andere PEG-sonde ingebracht wordt. Zo wordt voorkomen dat de fistelgang dichtgroeit. Neem in dit geval direct contact op met uw behandeld arts.
Leefregels na de behandeling
In de eerste dagen na het plaatsen dan de PEG- sonde wordt het kanaal ('fistel') gevormd. Het is belangrijk dat de voorste buikwand verkleeft met de maag. Daarom wordt direct na het plaatsen van de PEG- sonde het fixatieplaatje vrij strak tegen de buikwand gezet.
- U mag de eerste twee dagen niet douchen en de eerste week niet baden (gezien de vorming van het fistelkanaal tussen maag- en buikwand).
- Zorg voor zo weinig mogelijk beweging van de PEG-sonde.
- De behandelend arts schuift na 1-2 dagen het fixatieplaatje van de PEG-sonde (het plastic ringetje dat aan de buitenkant tegen de buik zit) iets losser, zodat er enige speling is.
- Draai vanaf dag 3 de PEG-sonde (inclusief het fixatieplaatje) dagelijks 1 x 360 graden (dit voorkomt ingroeien van het inwendige plaatje in de maagwand).
- Start pas 24 uur na het inbrengen van de PEG-sonde met het toedienen van sondevoeding volgens opdracht arts/diëtist.
- Na 1 week kan met ‘dompelen’ gestart worden: 2 maal per week wordt het fixatieplaatje losser gezet zodat de PEG-sonde enkele centimeters in de maag kan worden ‘gedompeld’, en daarna weer op z’n plek gebracht (het fixatieplaatje weer strak zetten totdat dit, zonder druk, met ca 5 mm speling, tegen de buikhuid zit. Dit dompelen is belangrijk, te voorkoming van ingroei van het inwendige fixatie-plaatje in het maagslijmvlies.
- Inspecteer dagelijks de kanaalopening op roodheid, pusuitvloed of wondjes.
Doorspoelen van de sonde :
- Belangrijk is dat de sonde goed doorgespoeld wordt met water of koolzuurhoudend mineraalwater (dit voor en na elk portie voeding of bij wisselen van de fles. En voor en na het toedienen van medicijnen )
- Wanneer de sonde verstopt zit : de sonde krachtig doorspoelen met lauwwarm water of met koolzuurhoudend mineraalwater. Probeer dit met een 5 of 10 ml spuit. Lukt dit niet neem dan contact op met uw behandelend arts.
- De oorspronkelijke ingebrachte PEG-catheter (merk: Kimberly-Clark), en ook latere vervangingscatheters (merk: Covidien, type: Kangoroo, met ballon) kunnen in principe langdurig gebruikt worden. Geadviseerd wordt deze na 18 maanden te vervangen, of eerder als de ballon of sonde gaat lekken.
Neemt u direct contact op met het ziekenhuis als:
- u last krijgt van koorts (38,5°C of hoger).
- u bloed gaat braken.
- u last krijgt van ineens optredende klachten van kortademigheid, benauwdheid of pijn.
Contact
Als u verhinderd bent, wilt u ons dit zo spoedig mogelijk laten weten. Wij kunnen uw plaats dan gebruiken voor een andere patiënt. De afdeling endoscopie is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 uur en 16.30 uur via telefoonnummer (0183) 64 43 51
Als u binnen 72 uur na ontslag uit het ziekenhuis klachten krijgt, of als u iets wilt vragen, bel dan onderstaande telefoonnummers.
Maandag tot en met vrijdag tussen 07.00 uur en 20.00 uur
De afdeling Dagbehandeling via (0183) 64 47 52
In de nacht tussen 20.00 uur en 07.00 uur, in het weekend en op feestdagen
De huisartsenpost via (0183) 64 64 10
De medewerkers van de huisartsenpost zijn opgeleid om te beoordelen welke zorg u nodig heeft. U ontvangt een advies of wordt doorverbonden. Na 72 uur kunt u contact opnemen met uw eigen huisarts.