Cholesteatoom

Bij patiënten met chronische oorontstekingen, kan een cholesteatoom ontstaan. Er ontstaat dan een intrekking of ingroei van de huid van het trommelvlies in het middenoor. Normaal gesproken kan een gezonde gehoorganghuid dode huidcellen naar buiten afvoeren via oorsmeer. Bij een diepe intrekking van het trommelvlies kan dat niet meer en hopen dode huidcellen zich op in die intrekking in het middenoor. Het slijmvlies van het middenoor raakt daardoor ontstoken. Ontstekingscellen produceren stofjes die botweefsel aantasten en zo kunnen de gehoorbeentjes en andere botstructuren in het middenoor en uiteindelijk eventueel binnenoor, worden vernietigd.

Gehoorverlies

Wanneer een cholesteatoom de gehoorbeentjesketen aantast, kan een onderbreking van de keten ontstaan. Dan ontstaat gehoorverlies. Het aambeeld en de stijgbeugel zijn het meest kwetsbaar. Deze vorm van gehoorverlies noemen we geleidingsgehoorverlies. In een later stadium kan het cholesteatoom ook eventueel de harde, benige wand van het slakkenhuis aantasten. Wanneer de haarcellen van het slakkenhuis kapot gaan, ontstaat onherstelbaar binnenoorgehoorverlies of ‘perceptief gehoorverlies’.

Looporen

Door het chronische ontstekingsproces en een eventueel gat in het trommelvlies kunnen (stinkende) looporen ontstaan.

Evenwichtsklachten

Het binnenoor bestaat uit het slakkenhuis en het evenwichtsorgaan. Wanneer de benige wand van het evenwichtsorgaan wordt aangetast door het cholesteatoom kan duizeligheid ontstaan.

Smaakzenuw

In het middenoor ligt een smaakzenuwtje. Bij een cholesteatoom kan deze zenuw aangetast raken. Vaak merkt een patiënt daar echter niets van, waarschijnlijk omdat de zenuw geleidelijk haar functie verliest.

Zeer zeldzame ernstige complicaties van een cholesteatoom

Wanneer het cholesteatoom niet tijdig operatief verwijderd wordt, kan de aangezichtszenuw (nervus facialis), die de beweeglijkheid van het gelaat bestuurt en door het middenoor loopt, aangetast worden. Er ontstaat dan een aangezichtsverlamming.

Ten slotte kan een onbehandeld cholesteatoom door het benige dak van het middenoor heen groeien richting de hersenen. Dat kan leiden tot zeer ernstige complicaties, zoals hersenvliesontsteking, hersenontsteking (encefalitis) en hersenabces.

Hoewel deze ernstige complicaties nog relatief vaak voorkomen in ontwikkelingslanden zijn ze in Nederland zeldzaam.