Borstkanker

Borstkanker is een kwaadaardig gezwel in de borst. Net als bij andere vormen van kanker groeit het weefsel te snel. Daardoor kan zich een knobbel(tje) in de borst of onder de oksel vormen. Soms is geen knobbeltje aanwezig maar kan een afwijking worden gezien op de borstfoto (mammogram). Kanker kan zich uitzaaien naar andere plekken in het lichaam.

Borstkanker is gelukkig vaak te genezen.

Borstkanker is de meestvoorkomende soort kanker bij vrouwen. In Nederland krijgen meer dan 14.000 vrouwen per jaar deze ziekte. Borstkanker komt het meest voor in de leeftijd van 45 tot 75 jaar en ongeveer 75% is ouder dan 50 jaar. Borstkanker komt ook bij mannen voor, ongeveer 80 mannen krijgen elk jaar de diagnose borstkanker te horen. Meer informatie die specifiek gericht is op mannen met borstkanker is te vinden op www.mannenmetborstkanker.nl.

Borstkanker en seksualiteit

De diagnose en de behandelingen van borstkanker kunnen van grote invloed zijn op seksualiteit. Meer hierover leest u in de folder 'Borstkanker en seksualiteit'.

Veranderingen in of aan de borst

De meestvoorkomende verandering in de borst is een knobbeltje; een verdikking die anders aanvoelt dan de onregelmatigheden die passen bij gewoon borstklierweefsel. Knobbeltjes kunnen heel verschillend aanvoelen. Het kan een plek zijn die niet echt rond is en wat stugger en harder aanvoelt dan de rest van het klierweefsel.

Het kan ook een kogelrond knobbeltje zijn dat als een knikker onder de vingers wegglijdt. In de meeste gevallen doet de kwaadaardige afwijking in de borst géén pijn.

Naast een knobbeltje in de borst kunnen er ook andere afwijkingen zijn:

• een verdikt strengetje naast de tepel;
• deukjes of kuiltjes in de huid;
• een tepel die sinds kort naar binnen trekt;
• een verandering van de tepel waarbij verschijnselen optreden zoals roodheid en schilfertjes, lijkend op eczeem;
• vocht uit de tepel wat er bruin of bloederig uitziet;
• pijn in de borst op een plek waar ook het klierweefsel anders aanvoelt.

Alleen medisch onderzoek kan uitwijzen of een verandering in of aan de borst goedaardig of kwaadaardig is.

Wanneer u een afwijking in uw borst ontdekt, is het raadzaam een afspraak te maken met de huisarts. Tijdens uw bezoek zal de huisarts u vragen stellen over uw klachten en daarna beide borsten, oksels en hals onderzoeken. Dit doet de arts door te kijken en te voelen. U kunt zich voorbereiden op uw bezoek aan de huisarts door voor uzelf alvast een antwoord te formuleren op onderstaande vragen.

Deze vragen zal de huisarts u ook stellen:

• Hoe lang zit de afwijking er al?
• Op welk moment in de menstruatiecyclus heeft u het gevoeld?
• Komt borstkanker in de familie voor?
• Is de borst veranderd qua grootte of kleur?
• Is de tepel veranderd?
• Welke medicijnen gebruikt u?

Als de huisarts niet precies kan zeggen wat voor aandoening u in de borst hebt, dan zal hij u voor verder onderzoek naar het ziekenhuis verwijzen. Via de huisarts wordt hiervoor de afspraak gemaakt. U komt naar de mammapolikliniek waar u eerst een gesprek met de chirurg of verpleegkundig specialist heeft, waarna lichamelijk onderzoek volgt.

Wanneer nodig zal u doorverwezen worden naar de afdeling radiologie (röntgenafdeling) voor het maken van borstfoto’s en eventueel een echografie van de borst.

Hoe borstkanker precies ontstaat, is nog niet duidelijk. Waarschijnlijk zijn er vele factoren samen die ervoor zorgen dat in Westerse landen borstkanker vaker voorkomt dan in andere delen van de wereld. Er zijn omstandigheden die mogelijk meer risico geven op het ontstaan van borstkanker.

Een verhoogd risico op borstkanker kan spelen bij:

• vrouwen die in de overgang zijn en hormoonpreparaten gebruiken. Dit geeft een licht verhoogd risico. Zodra een vrouw stopt met die hormonen, is na 5 jaar weer dezelfde kans op borstkanker als vrouwen die nooit hormonen hebben geslikt;
• vrouwen die ouder zijn dan 50 jaar. Op jongere leeftijd komt borstkanker minder voor;
• vrouwen die de 'pil’ slikken. Tijdens het gebruik van de pil lijkt er iets meer risico op het krijgen van borstkanker;
• een vroege menstruatie en late overgang lijken van invloed te zijn op het ontstaan van borstkanker. Vroeg in de overgang lijkt echter een beschermende werking te hebben;
• vrouwen of mannen die al eerder borstkanker hebben gehad blijken een hoger risico op het opnieuw krijgen van borstkanker;
• vrouwen of mannen bij wie borstkanker in de directe familie voorkomt en vrouwen of mannen die drager zijn van een borstkanker Gen (BCRA1 of BCRA2), hebben een verhoogt risico. Met uw behandelend arts kan u bespreken of u in aanmerking komt voor een erfelijkheidsonderzoek. Zie ook: www.erfelijkheid.nl.;
• vrouwen die na de overgang overgewicht hebben en weinig aan lichaamsbeweging doen;
• vrouwen die meer dan twee of drie glazen alcohol per dag drinken;
• roken geeft een verhoogd risico, vooral wanneer u op jonge leeftijd bent gaan roken. De hoeveelheid sigaretten per dag die worden gerookt is van invloed;
• wanneer u nooit zwanger bent geweest of boven het 35e jaar een kind hebt gekregen kan een verhoogd risico geven op het krijgen van borstkanker.