Afwijkingen in de borst

De meest voorkomende verandering in de borst is een knobbeltje, maar naast een knobbeltje in de borst kunnen er ook andere afwijkingen voorkomen.

De meest voorkomende verandering in de borst is een knobbeltje. Hiermee wordt een verdikking bedoeld die anders aanvoelt dan de onregelmatigheid die past bij gewoon borstklierweefsel en die u normaal opmerkt. Knobbeltjes kunnen heel verschillend aanvoelen. Het kan een plek zijn die niet echt rond is en wat stugger en harder aanvoelt dan de rest van het klierweefsel. Het kan ook als een kogelrond knobbeltje aanvoelen dat als een knikker onder de vingers wegglijdt. Een knobbeltje doet vaak geen pijn.

Naast een knobbeltje in de borst kunnen er ook andere afwijkingen zijn:

• een verdikt strengetje naast de tepel;
• deukjes of kuiltjes in de huid;
• een tepel die sinds kort naar binnen trekt;
• een verandering van de tepel waarbij verschijnselen optreden als roodheid en schilfertjes, lijkend op eczeem;
• vocht uit de tepel (waterig, melkachtig, soms ook wat bloederig);
• pijn in de botst op een plek waar ook het klierweefsel anders aanvoelt;
• en via het bevolkingsonderzoek kan er iets gezien zijn wat u zelf niet kan, of heeft kunnen voelen.

Alleen medisch onderzoek kan uitwijzen of een verandering in of aan de borst goedaardig of kwaadaardig is.

Wanneer u een afwijking in uw borst ontdekt, is het raadzaam een afspraak te maken met de huisarts. Tijdens uw bezoek zal de huisarts u vragen stellen over uw klachten en daarna beide borsten, oksels en hals onderzoeken. Dit doet de arts door te kijken en te voelen. U kunt zich voorbereiden op uw bezoek aan de huisarts door voor uzelf alvast een antwoord te formuleren op onderstaande vragen. Deze zal de huisarts u ook stellen:

• Hoe lang zit de afwijking er al?
• Op welk moment in de menstruatiecyclus heeft u het gevoeld?
• Komt borstkanker in de familie voor?
• Is de borst veranderd qua grootte of kleur?
• Is de tepel veranderd?
• Welke medicijnen gebruikt u?

Als uw huisarts niet precies kan zeggen wat voor aandoening u in de borst hebt, dan zal hij u voor verder onderzoek naar het ziekenhuis verwijzen. Via de huisarts wordt hiervoor de afspraak gemaakt.

U komt naar de mammapolikliniek van de afdeling chirurgie.Vervolgens heeft u eerst een gesprek met de chirurg of de verpleegkundig specialist mammacare, waarna lichamelijk onderzoek volgt. Meestal zal u daarna worden doorverwezen naar de afdeling radiologie voor het maken van borstfoto’s en eventueel een echografie van de borst(en). De uitslag van deze onderzoeken krijgt u meestal nog dezelfde dag of binnen enkele dagen.

Een goedaardige afwijking

Een goedaardige afwijking drukt het omringende weefsel opzij zonder al te veel schade aan te richten. De tumor kan het omringende weefsel echter wel belemmeren in zijn functie. In die gevallen is het wenselijk dat de tumor operatief verwijderd wordt.

Een veel voorkomende goedaardige tumor is een bindweefselknobbel (fibro-adenoom) Deze knobbel ontstaat door wildgroei in het bindweefsel. Zij drukt het omringende weefsel opzij, maar tast gezonde cellen niet aan. Dit geldt ook voor de vetweefselknobbel (lipoom), een goedaardige tumor die ontstaat vanuit het vetweefsel in de borst. Vetweefselknobbels voelen in het algemeen zacht aan. Een cyste is een andere veel voorkomende goedaardige aandoening. Een cyste is geen gezwel maar een met vocht gevulde holte. Een cyste kan ontstaan door verstopping van een uitvoergangetje van een melkklier. Als de borsten gespannen zijn, is een cyste te voelen als een ronde, stevige knobbel. Er kunnen meerdere cysten in een of beide borsten voorkomen.

Mastopathie is een verzamelnaam voor goedaardige aandoeningen in het klierweefsel van de borsten. Er worden een of meer knobbels, strengetjes, schijfjes of brokjes gevoeld, het borstklierweefsel voelt vaak onregelmatig aan. Ook kunnen de borsten heel gespannen zijn en groter worden. Soms is er afscheiding uit de tepel(s). U kunt mastopathie hebben in één borst of beide borsten. Sommige vrouwen hebben er altijd last van, anderen met name voor hun menstruatie.

Kwaadaardige tumoren

Bij een kwaadaardige tumor dringen de tumorcellen de omringende weefsels binnen en tasten deze ook aan. Ook kunnen cellen van een kwaadaardig gezwel zich door het lichaam verspreiden. Op deze manier ontstaan op andere plaatsen in het lichaam ook tumoren. Deze tumoren noemen we uitzaaiingen of metastasen.

Alleen wanneer er sprake is van een kwaadaardige tumor spreken we van kanker. Afhankelijk van de plaats in het lichaam waar de eerste kankercellen zijn ontstaan, hebben we te maken met een bepaald soort kanker. Nadat is geconstateerd dat de tumor kwaadaardig is, spreekt de chirurg en de mammacareverpleegkundige met u de behandelmogelijkheden door.